چگونه در مورد مرگ با کودکان صحبت کنیم؟ (بخش اول)

1. صادقانه در مورد مرگ صحبت کنید

• اگر فکر می کنید حرف زدن درباره مرگ برایتان راحت نیست، کودک شما متوجه این مسأله خواهد شد. پس سعی کنید با ذهنی باز و کاملاً روشن به این مسأله بپردازید.
• البته مشکلی نیست که غم و هیجانات خود را نشان دهید. ولی اگر خیلی حالتان بد است، کودک شما ممکن است بیش از آنکه حالش بابت بحث مرگ خراب شود، بابت مشاهده احساسات شما غمگین شود.

• دقت کنید که کودکان و نوجوانان به شیوه ای متفاوت از بزرگسالان سوگواری می کنند. ممکن است احساسات آن ها به ناگاه از غم و اندوه به هیجان تغیییر یابد.
• توجه نمایید که شما بهترین تفسیر کننده تعاملات و رفتارهای کودکتان هستید. شما بهتر از هر کس دیگر می دانید که آیا فرزندتان دوست دارد از طریق نقاشی، بازی و یا صحبت کردن با شما تعامل برقرار نموده و احساساتش را بیان کند.

• گفتن این کلمات به برخی کودکان کمک می کند تا بفهمند بزرگسالان به جای واژه مرگ و مردن از این عبارات و اصطلاحات استفاده می کنند، اما درباره روشن شدن حقیقت مرگ کمکی به آن ها نمی نماید.
• می توانید برخی مصادیق دیگر مرگ را که پیش از این فرزندتان مشاهده و تجربه نموده است را به صورت روشن برای کودکان بیان کنید، مانند مرگ یک گل، یک گیاه و یا یک حیوان خانگی. از این مثال ها استفاده کنید تا برخی حقایق درباره مرگ را به کودکان بفهمانید. مانند اینکه مرگ پایان اجتناب ناپذیر و طبیعی برای تمام موجودات است.

• برخی توضیحات برخواسته از مذهب درباره حیات پس از مرگ، ممکن است برای کودکان به نحوی گیج کننده باشد.

• به کودک این اطمینان را بدهید که مرگِ فردی که از دست رفته، به علت کاری نیست که او انجام داده و یا انجام نداده است.
• صحبت کردن درباره علت مرگ برای کودک مفید خواهد بود. هر چه کودک بیشتر در مورد علت مرگ بداند، احتمال اینکه خود را سرزنش کند پایین می آید.
• اگر کودک به قدری کوچک است که نمی تواند علت مرگ را درک کند، پس با عباراتی کودکانه مقصود خود را به او بفهمانید. مثلاً می توانید به او بگویید که بدن فرد مرده از کار افتاده و دیگر نمی توان آن را تعمیر کرد.

• تعجب نکنید اگر فرزندتان در این اوقات خیلی به شما بچسبد.
• از سوی دیگر اگر فرزندتان بزرگ تر است ممکن است عوض اینکه به شما بچسبد، از شما فاصله بگیرد. از این موضوع عصبی نشوید و سعی کنید خیلی منطقی رفتار کرده و درباره مرگ با او صحبت کنید.
• فرزند خود را در هر سن و سالی که هست تشویق کنید تا احساسات خود درباره مرگ را بیان کند.

• اگر پاسخ سؤال کودک را نمی دانید، باید صادقانه به او بگویید. اگر راهی وجود دارد که می توانید به پاسخ سؤال دست یابید می توانید به کمک فرزند خود در این زمینه تحقیق کنید. مثلاً با جستجو در اینترنت به پاسخ مد نظر دست یابید.
• بیشتر سؤالات کودکان جنبه انتزاعی و فلسفی ندارند. مثلاً وقتی یک کودک می پرسد فلانی بعد از مرگ کجا می رود، لازم نیست که حیات پس از مرگ را برایش توضیح دهید، بلکه می توانید بگویید که بدنش در قبرستان دفن شده است.

بیشتر بخوانید:
کودکان و داغدیدگی
کودکان و سازگاری با سوگ و داغ‌دیدگی